Ratusz Góry Kalwarii
Zacznijmy od serca miasta, czyli od ratusza. Ratusz ma już niemal 200 lat i zaprojektował go Bonifacy Witkowski. Ciekawostką jest fakt, że architekt ten specjalizował się w ratuszach; zaprojektował również te stojące w Łodzi, Kutnie, Łowiczu, Sochaczewie, Rawie Mazowieckiej czy w Skierniewicach. Klasycystyczny budynek składa się z trzech części, a główna – centralna, została wzniesiona na planie kwadratu i zwieńczona trójkątnym szczytem z herbem miasta. Obecnie urzędują tutaj nie tylko samorządowcy Góry Kalwarii, w budynku mieści się także sala ślubów.
Ratusz stoi przy dawnym rynku, współcześnie zamienionym w skwer. Przy ładnej pogodzie można po nim spacerować lub usiąść na ławce i podziwiać centrum miasta. Przy rynku znajduje się też przystanek autobusowy, z którego jeżdżą autobusy do Czarnego Lasu, Konstancina-Jeziornej, Piaseczna czy Warszawy.
Jatki
Tuż obok ratusza znajdują się jatki. Parterowy budynek z podcieniami i kolumnami zaprojektował ten sam architekt, który pracował nad ratuszem: Bonifacy Witkowski. Do II wojny światowej mieściły się tu sklepy żydowskie („jatki piekarsko-rzeźnicze”), podczas wojny budynek uległ zniszczeniu, zrekonstruowano go w latach 50. Obecnie są tam lokale usługowe. Jatki na mapie
Koszary
Góra Kalwaria, ze względu na dogodne umiejscowienie, przez lata była siedzibą wojsk – stacjonowały tu zarówno oddziały polskie, jak i te należące do zaborców. Dlatego też szczególne miejsce wśród zabytków Góry Kalwarii zajmują te, związane z wojskiem.
Pod koniec XIX wieku na terenie nieistniejącego klasztoru dominikanów wybudowano dla armii carskiej nowe koszary. Obiekt wzniesiono z ceramicznej cegły i choć wielokrotnie przechodził przebudowę, to jego wnętrza do dziś zachowały autentyczny, surowy charakter. Polska karta w historii koszar w Górze Kalwarii rozpoczęła się w listopadzie 1916 roku, kiedy to wprowadził się tam 1. Pułk Artylerii Legionów Polskich. Od 1922 r. w koszarach szkolono konie, które później trafiały do służby wojskowej. W 1934 roku rozlokował się tutaj 1 Pułk Artylerii Najcięższej, co było okazją do gruntownej renowacji obiektu. Po wojnie w zabytkowych koszarach, często stacjonowały jednostki związane z bezpieczeństwem władz państwowych.
Więcej o historii Koszar przeczytasz tutaj.
Dziś na terenie dawnych koszar można zobaczyć pamiątki, wskazujące na militarną historię obiektu: czołg, dwa pojazdy opancerzone i dwie haubice. Budynki przeszły renowację i znów zachwycają stylowym klimatem. Pięć minut od ratusza, w koszarowcach przy ul. Dominikańskiej znajduje się Koszary Arche Hotel. Goście nie tylko mogą zanocować w zabytkowych wnętrzach, ale też mają szansę zjeść w nagradzanej restauracji Kantyna, której menu nawiązuje do tradycyjnych, polskich smaków. Szczególną atrakcją jest Koszarowy Escape Room, pełen wojskowych pamiątek i... tajemnic. To jedyny w Polsce regularny pokój hotelowy, który został zaprojektowany tak, by zameldowani tam goście, korzystając z ukrytych wskazówek, mogli rozwiązywać zagadkę kryminalną.
Warto wspomnieć, że obiekt zdobył nagrodę za najlepszą modernizację roku.
Góra Kalwaria jako centrum chasydyzmu
Historia Góry Kalwarii pełna jest sprzeczności – miasto wybudowane na planie krzyża, jako Nowa Jerozolima przez wieki było centrum pielgrzymkowym dla chrześcijan (o tej odsłonie historii Góry Kalwarii możesz przeczytać tutaj). Jednak od początku XIX wieku, kiedy uchylono zakaz osiedlania się Żydów, Góra Kalwaria stała się rosnącym centrum chasydyzmu. Część zabytków Góry Kalwarii jest pamiątką po tamtych czasach.
Dwór cadyka stoi przy ulicy Pijarskiej. Powstał prawdopodobnie w latach 60 XIX wieku dla pierwszego cadyka z dynastii Ger: Icchaka Meir Rothenberga Altera. Obecnie znajdują się tam mieszkania oraz lokale usługowe. Tuż obok znajduje się dawny prywatny dom modlitwy rodziny Alterów, który powstał w 1903. W charakterystycznym budynku z cegły ceramicznej zachowały się okrągłe okna z Gwiazdą Dawida, oryginalne sklepienia, schody wewnętrzne oraz unikatowy piec do wypieku macy. Dom modlitwy można podziwiać jedynie z zewnątrz, ponieważ nie jest udostępniony dla zwiedzających.
Po drugiej stronie ul. Pijarskiej jest murowana dawna synagoga z początku XX wieku, która stanęła na miejscu starej, drewnianej, która została strawiona przez pożar. Od niedawna można wybrać się na spacer z lokalnym przewodnikiem szlakiem kultury żydowskiej.
Synagoga, dom modlitwy i dwór cadyka na mapie
Zamek Książąt Mazowieckich (zamek w Czersku)
Zamek w Czersku to jeden z najbardziej znanych zabytków Góry Kalwarii (i okolic). Gotycka warownia została wybudowana na przełomie XIV i XV wieku. Do dzisiaj zachowana jest większość zamkowych murów oraz wszystkie trzy wieże. W XVI wieku zamek stał się rezydencją Królowej Bony, z czym wiąże się legenda o perłach królowej. W latach 70. zespół „Skaldowie” z Łucją Prus nagrali w murach zamku teledysk do piosenki „W żółtych płomieniach liści”. Dziś na zamku odbywają się różne wydarzenia, np. turnieje rycerskie. Obiekt jest otwarty dla zwiedzających przez cały rok:
- listopad-luty od 10:00 do 15:00 (poniedziałki nieczynne)
- marzec od 10:00 do 17:00
- kwiecień od 10:00 do 18:00
- maj-sierpień od 10:00 do 20:00
- wrzesień od 10:00 do 18:00
- październik od 10:00 do 17:00
Bilety dostępne są w kasie biletowej w cenie zaledwie kilkunastu złotych (poza poniedziałkiem, kiedy bilet dla zwiedzających indywidualnych kosztuje 1 zł). Zamek leży w odległości 3 km od centrum Góry Kalwarii, więc można wybrać się tam na krótką wycieczkę rowerową lub dłuższy spacer (od Góry Kalwarii do Czerska można przejść chodnikiem). Obok zamku znajduje się Jezioro Czerskie, wzdłuż którego biegnie urokliwa alejka. Zamek w Czersku na mapie
Dworek w Brześcach
W oddalonych o 6 km od Góry Kalwarii Brześcach znajduje się XVIII-wieczny dworek, zaprojektowany przez Jana Fontanę (czyli tego samego architekta, który zaprojektował Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny i Pałac Biskupi w Górze Kalwarii), który tam też mieszkał. Oprócz dworku wart uwagi jest park, budynki folwarczne, starorzecze, a także unikatowy, kulowy zegar słoneczny. Na terenie wokół dworku odbywają się pikniki oraz jesienne Sadobranie. Do Brześc można dojechać własnym autem lub skorzystać z autobusu, który odjeżdża z wyżej wspomnianego przystanku przy rynku.
To najpopularniejsze i najbardziej znane zabytki Góry Kalwarii, ale nie wszystkie. O inne miejsca warte zobaczenia możesz zapytać w naszej recepcji.